Detoks Alkoholowy
Detoksykacja jest często jednym z pierwszych kroków wykorzystywanych przy leczeniu uzależnień. Osoba uzależniona odstawiająca substancję psychoaktywną – w tym wypadku alkohol (ciągi alkoholowe) może być narażona na nieprzyjemne a także często groźne dla zdrowia powikłania określane jako zespół abstynencyjny. Alkohol, w ciągu alkoholowym, brał udział w metabolizmie, więc na jego nieoczekiwany brak organizm reaguje „głodem”– niektóre parametry biochemiczne mogą ulec zaburzeniu. Odtrucie ma za zadanie ułatwienie oczyszczenia z toksycznych związków, powstających w wyniku metabolizmu alkoholu etylowego, nawodnienie organizmu, przywrócenie równowagi elektrolitowej, normalizację tętna i ciśnienia tętniczego oraz innych powikłań ciągu alkoholowego. W skrajnych przypadkach, odtrucie może nie wystarczyć i może zaistnieć konieczność hospitalizacji.
Na czym polega detoks alkoholowy?
Na odtrucie najczęściej decydują się osoby wpadające w ciągi alkoholowe, u których pojawiają się objawy zespołu abstynencyjnego. Takie osoby często nie będą w stanie poradzić sobie samodzielnie z odstawieniem alkoholu.
Przed detoksykacją przeprowadzane są: badanie oraz szczegółowy wywiad dotyczący między innymi przebytych chorób czy przewlekłych problemów zdrowotnych. Czasem wskazane jest wykonanie badań dodatkowych. Takie podejście ma ograniczyć ryzyko ewentualnych powikłań wywołanych zabiegiem.
W trakcie detoksu podane mogą być dożylnie elektrolity – głównie potas i magnez, oraz witaminy – przede wszystkim witamina B1. Czasami stosuje się także leki: nasenne, przeciwbólowe albo uspokajające. To pozwala łagodzić objawy wywołane nagłym odstawieniem alkoholu, uzupełnić płyny, poprawić samopoczucie, a także przygotować do dalszej koniecznej terapii. Przez cały czas lekarz monitoruje stan pacjenta tak, aby móc szybko zareagować na ewentualne nieprawidłowości.
Czas trwania detoksykacji alkoholowej zwykle uzależniony jest od długości trwania ciągu alkoholowego, sposobu zachowania podczas picia, spożywania pokarmów, ilości spożywanego alkoholu i innych czynników oraz indywidualnych cech pacjenta. Czas ustalany jest indywidualnie i zależy też od reakcji na stosowane leczenie.
Decydującymi kryteriami są:
- czas trwania choroby alkoholowej,
- stan fizyczny i psychiczny osoby uzależnionej,
- poziom toksycznych substancji we krwi pacjenta określany na podstawie specjalistycznych badań,
- inne czynniki brane pod uwagę przez lekarza.
Objawy zespołu abstynencyjnego
U osób, które są uzależnione od alkoholu, dochodzi do zmian metabolicznych. Nagła rezygnacja z alkoholu zaburza procesy metaboliczne, co w efekcie wywołuje różnego rodzaju objawy. Na początku pojawiają się problemy fizyczne takie, jak:
- drżenia rąk,
- kołatania serca,
- wymioty,
- biegunki,
- mdłości,
- bóle głowy,
- bóle mięśni
- skoki ciśnienia tętniczego
Następnie mogą wystąpić także objawy psychiczne, na przykład:
- zaburzenia snu,
- napady agresji,
- stany lękowe,
- zaburzenia świadomości,
- omamy poalkoholowe.
Zdarza się również, że w czasie od 12 do 48 godzin po odstawieniu alkoholu dochodzi do napadu drgawkowego a nawet tak zwanej padaczki poalkoholowej. Napad trwa około 2 minut, objawia się drgawkami, utratą przytomności i skurczami mięśni. Odpowiednio przeprowadzona detoksykacja ma na celu zapobieżenie wystąpieniu ataku padaczki.
Nie w każdym przypadku zakończenia ciągu alkoholowego niezbędne jest korzystanie z odtrucia, decyzja należy do pacjenta i ew. osób najbliższych. Natomiast w każdym przypadku niezbędna jest dalsza terapia mająca na celu doprowadzenie do życia w trzeźwości.
Disulfiram
Pacjenci mogą się zdecydować również na wszycie disulfiramu. Disulfiram to substancja czynna zawarta w lekach takich, jak Esperal. Wpływa on na reakcję organizmu na alkohol – jego metabolizm. Osoba, która ma wszczepiony Esperal, po wypiciu alkoholu może doświadczyć nieprzyjemnych objawów, na przykład silnych mdłości, bólu głowy, wymiotów, obniżenia ciśnienia krwi, przyspieszonego bicia serca, trudności w oddychaniu, niewyraźnego widzenia czy zawrotów głowy.
Disulfiram wszywa się podpowięziowo wyłącznie na prośbę i za zgodą osoby uzależnionej, przy znieczuleniu miejscowym, po minimum 24 godzinach od ostatniego spożycia alkoholu. Dawkę ustala się w zależności od wagi pacjenta. Skuteczność działania substancji utrzymuje się przez około 12 miesięcy.
W trakcie aktywności leku nie należy stosować żadnych substancji zawierających alkohol, w tym syropów i innych leków, pokarmów – np. czekoladek czy płynów do płukania ust, ponieważ mogą one wywoływać takie same efekty, jak celowe picie alkoholu.
Disulfiram nie jest metodą leczenia alkoholizmu, ma jedynie motywować do niesięgania po alkohol.
Detoks alkoholowy a co potem?
Detoks alkoholowy można uznać za jeden z początkowych kroków prowadzących do wyjścia z nałogu. Aby rzeczywiście skutecznie pozbyć się problemu, nie tylko w trakcie, lecz także po detoksykacji należy skorzystać z pomocy psychologa lub terapeuty. Disulfiram nie jest metodą leczenia choroby alkoholowej, substancja ta wymusza trzeźwość a po zakończeniu jej działania pacjenci na ogół wracają do spożywania alkoholu. Tylko kontynuowanie psychoterapii daje szanse na całkowitą rezygnację z alkoholu.
W każdej sytuacji zagrożenia życia, czy to wynikającej z przyjmowania alkoholu, narkotyków, dopalaczy, czy innych substancji psychoaktywnych niezbędne jest natychmiastowe wezwanie pogotowia ratunkowego.